Saba en Eustatius 2007

vliegtuig WinairNa een aantal duikvakanties op Bonaire wilden Tjerk, Sonja, Albert en ik ook de andere duikstekken van de Nederlandse Antillen eens ontdekken. We kozen voor Saba en Statia, omdat daar behalve onder water ook boven water nog wat valt te zien.

We begonnen met een week op Saba. Saba is een klein vulkanisch eilandje met een omtrek van ongeveer tien kilometer. Saba’s tropische klimaat zorgt ervoor dat er prachtige bloemen groeien (zoals oleander en hibiscus) en dat er een tropisch regenwoud is. Het wordt The Unspoiled Queen genoemd vanwege zijn natuur en schoonheid, niet alleen onder water, maar zeker ook boven water. Na een week konden we dat alleen maar bevestigen.
vliegveld SabaSaba heeft de kortste landingsbaan ter wereld met een lengte van nog geen 400 meter. Het landen en starten was daarom een spannende en spectaculaire aangelegenheid.
We logeerden in Scout’s Place, een prima hotel met een goede duikschool (Saba Divers). Saba kent geen stranden of baaien, zodat alleen bootduiken mogelijk zijn. Alle duikstekken liggen echter binnen 20 minuten varen van de haven.

Je kon merken dat alles afgestemd was op de Amerikanen, want alles was perfect geregeld. Je hoefde alleen je eigen duikpak maar mee te nemen naar de boot en ’s avonds weer zelf te spoelen. De rest werd voor je geregeld. duiksite Diamond RockHet was zelfs “verboden” het personeel te helpen met het sjouwen van de duikflessen, kennelijk bang voor claims mocht iets gebeuren.
Vanwege de steile hellingen werden er meestal relatief diepe duiken gemaakt. De gemiddelde diepte van de duiken was toch wel tussen de 15 en 20 meter. Het duiken met nitrox bewijst hier duidelijk zijn voordelen. Van onze groep was ik de enige die met nitrox dook. De duiken werden vaak beëindigd doordat de “luchtduikers” geen bodemtijd meer hadden, terwijl ik met nitrox nog meer dan een half uur bodemtijd had.
De stekken hadden een behoorlijke variatie. Zo hebben we gedoken op steile rotspartijen onder water (pinnacles), zandbodems met rotsen, koraalriffen en steile wandjes. Het zicht was meestal meer dan 25 meter en de watertemperatuur was 26 graden.
verpleegsterhaaiQua onderwaterleven was er genoeg te zien. Vrijwel elke duik hebben we wel verpleegsterhaaien, schildpadden, roggen, barracuda’s en vele soorten groupers en snappers gezien. Daarnaast hebben we ook nog een frogfish, octopus, garden eels en zwartpunt rifhaaien gezien. Naast alle vissen is er ook een grote verscheidenheid aan grote sponzen in allerlei kleuren en maten, harde en zachte koralen en gorgonen.
Tijdens een nachtduik kregen we gezelschap van een grote tonijn, die in het licht van onze lampen aan het jagen was. Hij kwam zo dicht bij dat je soms het gevoel had dat hij je aanraakte. In diezelfde nachtduik kwamen we de grootste langoesten tegen die we ooit gezien hadden. Deze waren vele malen groter dan de grootste kreeften die ik had gezien in Zeeland.
Onder water kon je ook merken dat Saba een vulkaan is. Op een aantal plaatsen was het zand behoorlijk heet, wat goed meetbaar was wanneer je de hand iets dieper in het zand stak. Dat was eigenlijk wel een rare gewaarwording.

Mount SceneryNaast het duiken heeft Saba ook schitterende wandelroutes (trails) te bieden. De mooiste route is de tocht naar de Mount Scenery, met 887 meter de hoogste berg van het Koninkrijk der Nederlanden. Naar de top is een goed begaanbaar pad aangelegd bestaande uit 1.064 treden. De treden gaan door het regenwoud met reusachtige olifantsoren, boomvarens, palmen, bananenbomen, lianen en gele heliconia’s. De top van de berg bestaat uit bomen die met mos zijn bedekt en met wortels die alle kanten op krullen. Toen wij er waren was de top gehuld in wolken en nevels, wat een sprookjesachtig en geheimzinnig geheel vormde. Als de wolken even weg waren, werd je beloond met een spectaculair uitzicht over het eiland en de oceaan. Het was helder zicht en we konden zelfs de eilanden achter Statia zien liggen.
De tocht naar de top duurde zo’n 3 uur en was een behoorlijke aanslag op de conditie. Door de vochtige warmte zweette je als een otter en het was maar goed dat we veel drinkwater hadden meegenomen.

Saba is nog niet overbevolkt met toeristen. De meeste toeristen komen er om te duiken en te wandelen. Er is ook weinig uitgaansleven. Er zijn wel een aantal prima restaurantjes waar je relatief goedkoop uitstekend kunt eten.

Fort OranjeNa een week was het tijd om te verkassen naar Statia. In eerste instantie zouden we rechtstreeks naar Statia vliegen (ca 15 minuten) met Winair, maar dat is later gewijzigd in een tussenstop via St Maarten. Dat werd onze eerste negatieve ervaring met Winair. De vlucht naar St Maarten had zoveel vertraging dat we de aansluitende vlucht naar Statia misten. Gelukkig vliegen ze meerdere keren per dag en Winair verzekerde ons dat we met de volgende vlucht mee konden. De volgende twee vluchten waren echter volgens Winair volgeboekt, waarna we na enige tamtam uiteindelijk met de laatste vlucht die dag toch nog mee konden. In plaats van 14.00 uur arriveerden we pas om 21.00 uur op Statia. Hier wisten ze ons ook nog te vertellen dat de tussenliggende vluchten die zogenaamd volgeboekt waren er helemaal niet zijn geweest.

St Eustatius is 21 vierkante kilometer groot. Het is 9 km lang en heeft een maximale breedte van 4,5 kilometer. Kenmerkend is de 600 meter hoge, uitgedoofde vulkaan “the Quill” (de Kuil). The Quill is een uitgedoofde vulkaan met een regenwoud in de krater. Rondom de vulkaan zijn vier paden uitgezet met panoramisch uitzichten op omringende eilanden en genoeg wild om uw tijd aan de oppervlakte te vullen.

Statia LodgeOp Statia hadden we bewust gekozen voor een verblijf in een huisje in plaats van een hotel. Dan heb je toch meer vrijheid en privacy. Op het park Statia Lodge hadden we een vrijstaand huisje. Er waren twee ruime slaapkamers en voor de rest was het een grote veranda met een keuken, tafel met stoelen en een paar schommelstoelen. Je leeft dus de hele dag buiten. Op het parkje was verder nog een zwembad en een centrale bar waar alles zelfbediening was en je de eigen consumpties moest noteren.
De tuin was een eldorado voor vogels, hagedissen en vlinders. Vanaf onze veranda konden we talloze kolibries aanschouwen die de nectar uit de vele bloemen aten. We hadden ook regelmatig bezoek van hagedissen die ons verlosten van lastige insecten.
Verder hadden we een auto gehuurd om ons over het eiland te kunnen verplaatsen en boodschappen te doen. Aangezien we hier ook niet met onze duikspullen hoefden te slepen hadden we voor een normale personenauto gekozen.

Charles BrownDe duikomstandigheden waren vergelijkbaar als op Saba, alleen de variatie onder water was op Statia groter. Zo zijn de koraalriffen en -tuinen groter en zijn er meerdere plekken met oude en nieuwe wrakken. Het bekendste wrak is de Charles Brown, een kabellegger van 100 meter, die enkele jaren geleden speciaal is afgezonken voor de duiksport. Daarnaast liggen er diverse oude wrakken voor de kust uit de tijd dat Statia nog een van de grootste havens was. Nu nog kun je de vorm van enkele wrakken herkennen, volledig begroeid met koralen. Ook zie je vele fantastisch begroeide oude ankers op de zandbodem of als onderdeel van de riffen.
We hebben dan ook meerdere wrakduiken gemaakt. De duik op de Charles Brown is spectaculair. Dankzij het goede zicht kun je hele schip al zien liggen zodra je met de afdaling begint. Rondom het schip zaten grote scholen vis en ondanks dat het schip er nog niet zo lang ligt waren de eerste tekenen van koraalvorming al zichtbaar.
barracudaOp Double Wreck, waar een 300 jaar oud wrak ligt en een recentere sleepboot (tugboat), hebben we zowel een dag- als nachtduik gemaakt. Deze wrakken waren schitterend begroeid en het barstte er van het onderwaterleven. Zo zat er in de kajuit van de sleepboot een imposante barracuda van meer dan 1 meter. Verder grote langoesten, murenes, stingrays, schildpadden, krabben, kreeften en allerlei kleuren harde en zachte koralen.
Verder hebben we mooie duiken gemaakt door tunnels in de lavabodem. De bodem en de rotsen waren veelal begroeid met schitterende koralen, sponzen en gorgonen. Ook hier was weer veel onderwaterleven. We zagen naast de “reguliere” vissen ook regelmatig haaien, barracuda’s, eaglerays, schildpadden en stingrays.schildpad
De laatste duik zouden we proberen een blue bead (soort blauwe kraal) te vinden. Destijds kregen slaven op St. Eustatius hun karige loon uitbetaald in zogenaamde blue beads. Het verhaal wil dat deze blue beads nog steeds te vinden zijn op de zeebodem. Wie er eentje vindt en daarmee terug komt op het eiland mag rekenen op veel geluk in zijn of haar leven! Helaas hebben wij niets gevonden.

Ook boven water heeft Statia het nodige te bieden. In de stad staan diverse oude gebouwen en forten die nog verwijzen naar de gouden tijden van de West-Indische Compagnie. In die tijd was Statia een van de grootste doorvoerhavens
en ook de bijnaam van het eiland, The Golden Rock, verwijst naar die periode.
Het Fort Oranje is een imposant fort boven op een rots en is recentelijk helemaal gerestaureerd. De kanonnen, gevangenis, uitkijktorens en toegangspoort zijn met behulp van o.a. Nederlandse subsidies weer in oude glorie hersteld. Het fort heeft grote historische betekenis, want hier was Statia het eerste land ter wereld dat de Amerikaanse republiek erkende in 1776.

the QuillUiteraard moesten we ook the Quill beklimmen en weer afdalen in de krater. De tocht was gelukkig niet zo zwaar als de beklimming van de Mt Scenery, maar zeker niet minder indrukwekkend. In de krater stonden een paar tropische woudreuzen met een doorsnee van enkele meters. Ook hier waren weer vele met mos en lianen begroeide bomen en andere tropische planten, waaronder meerdere soorten orchideeën. Verder kwamen we ook nog slangen, landkrabben, hagedissen en meerdere vogels tegen.

Twee dagen voor we terug zouden gaan kregen we een mail van onze touroperator om contact met ze op te nemen. Het bleek dat onze terugreis door “iemand” was geannuleerd. Dit verbaasde ons, want wij hadden al een bevestiging en zelfs stoelnummers van de terugvlucht. Wij hebben ze duidelijk gemaakt dat dit niet in overleg met ons en zeker niet met onze toestemming was gebeurd. Die hele middag zijn we bezig geweest om een oplossing cq terugvlucht proberen te regelen. Het enige resultaat was dat we steeds van het kastje naar de muur werden gestuurd en een hoge telefoonrekening. We hebben toen maar besloten gewoon naar St Maarten te vliegen en daar maar verder te kijken of we daar nog wat konden regelen.
Op St Maarten aangekomen bleken alle vluchten al overvol te zitten. We hadden de pech dat er net dat weekend de Heineken Regatta bezig was en dat de voorjaarsvakanties afliepen. We hadden met de KLM geregeld dat wij als eerste op de wachtlijst kwamen voor de vlucht naar Amsterdam, maar er waren verder helaas geen annuleringen. Sint MaartenPas na 10 uur wachten wisten we zeker dat we die dag niet terug konden vliegen en moesten we nog van alles regelen voor de terugvlucht en overnachting.
Dankzij de KLM waren we er wel achter gekomen dat Winair onze stoelen had geannuleerd. Dit betekende dat Winair voor een terugreis en overnachting moest zorgen, maar zij namen deze verantwoording niet en bleven de KLM de schuld geven. Dankzij een standvastige KLM-medewerkster die de nodige stennis schopte bij de Winair supervisors kregen we eerst een nieuwe vlucht via de VS aangeboden en uiteindelijk ook nog een overnachting aangeboden. Wat er in die tussentijd heeft afgespeeld kan ik wel een apart verhaal over schrijven.
We konden de volgende dag aan het einde van de middag met US Airways via Philadelphia naar Amsterdam vliegen. Zo hadden we ook nog wat tijd om St Maarten te bezichtigen. Het is een gezellig en supertoeristisch eiland, met name door het aantal cruise schepen dat de haven aandoet.

weer vertragingDe volgende dag weer naar het vliegveld om te kijken welke verassing ons nu weer staat te wachten. Bij het inchecken bleek de automatisering van US Airways wereldwijd te haperen vanwege een nieuw computersysteem. Hierdoor had de vlucht een vertraging van 2 uur en misten we de aansluitende vlucht naar Philadelphia. Gelukkig weten de Amerikanen wel hoe ze in dit soort situaties moeten handelen, want bij de balie lagen al vouchers klaar voor een hotel en eten alsmede tickets voor de vlucht naar Amsterdam van de volgende dag. Eenmaal buiten het vliegveld bleek het ijskoud met een gevoelstemperatuur van minus 17 graden. Uiteraard waren we daar niet op gekleed, want daar hadden we geen rekening mee gehouden. Een temperatuurverschil van meer dan 40 graden!

Liberty Bell’s Avonds zat het hotel vol met vertraagde gasten van US Airways. Op CNN zagen we beelden van hectische taferelen bij de balies van US Airways. Verder zagen we op de weersverwachting dat er in de loop van de volgende dag sneeuwstormen werden verwacht wat misschien de volgende vlucht in gevaar zou kunnen brengen.
Om de tijd toch nuttig te besteden zijn we Philadelphia in geweest en hebben daar naast een grote shopping mall ook de belangrijkste trekpleisters bezocht, de Independence Hall en Liberty Bell. In deze gebouwen is de onafhankelijkheidsverklaring van de VS in 1776 getekend. Toeval of niet, St Eustatius was dat jaar het eerste land dat het verdrag ondertekende. Gelukkig had de vlucht naar Amsterdam geen vertraging meer en waren we voor de sneeuwstormen weg. Uiteindelijk zijn we twee dagen later thuisgekomen dan gepland en zijn we bezig geweest met diverse partijen om een schadeloosstelling te krijgen. Helaas gaf niemand thuis en kregen we alleen een vergoeding voor de gemaakte telefoonkosten.